Khi xe cứu thương phát tín hiệu khi đang làm nhiệm vụ, bắt buộc phải vượt đèn đỏ mới có thể nhường đường cho xe cứu thương đi thì có bị phạt lỗi vượt đèn đỏ?
Trả lời:
1. Vượt đèn đỏ để nhường đường cho xe cứu thương thì có bị phạt?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 22 Luật Giao thông đường bộ 2008, quyền ưu tiên của một số loại xe được quy định như sau:
– Những xe sau đây được quyền ưu tiên đi trước xe khác khi qua đường giao nhau từ bất kỳ hướng nào tới theo thứ tự:
+ Xe chữa cháy đi làm nhiệm vụ;
+ Xe quân sự, xe công an đi làm nhiệm vụ khẩn cấp, đoàn xe có xe cảnh sát dẫn đường;
+ Xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu;
+ Xe hộ đê, xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật;
+ Đoàn xe tang.
– Những xe trên (trừ đoàn xe tang) khi đi làm nhiệm vụ phải có tín hiệu còi, cờ, đèn theo quy định; không bị hạn chế tốc độ; được phép đi vào đường ngược chiều, các đường khác có thể đi được, kể cả khi có tín hiệu đèn đỏ và chỉ phải tuân theo chỉ dẫn của người điều khiển giao thông.
Đồng thời, khi có tín hiệu của xe được quyền ưu tiên, người tham gia giao thông phải nhanh chóng giảm tốc độ, tránh hoặc dừng lại sát lề đường bên phải để nhường đường. Không được gây cản trở xe được quyền ưu tiên.
Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 1 Điều 11 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012, những trường hợp không xử phạt vi phạm hành chính cụ thể:
– Thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong tình thế cấp thiết;
– Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do phòng vệ chính đáng;
– Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do sự kiện bất ngờ;
– Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do sự kiện bất khả kháng;
– Người thực hiện hành vi vi phạm hành chính không có năng lực trách nhiệm hành chính; người thực hiện hành vi vi phạm hành chính chưa đủ tuổi bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 5 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012.
Ngoài ra, điểm đ khoản 1 Điều 3 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 cũng quy định cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp chứng minh mình không vi phạm hành chính.
Như vậy, người điều khiển phương tiện giao thông trong trường hợp phải bắt buộc vượt đèn đỏ mới có thể nhường đường cho xe cứu thương, đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu thì sẽ không bị xử lý vi phạm hành chính.
Tuy nhiên, người điều khiển phương tiện vi phạm hoặc người đại diện phải chứng minh được việc vượt đèn đỏ là trong trường hợp cấp thiết để nhường đường cho xe cứu thương đi làm nhiệm vụ cấp cứu người bệnh và quá trình nhường đường phải đảm bảo an toàn cho các phương tiện đang lưu thông trên đường.
2. Không nhường đường cho xe cứu thương có bị xử phạt hành chính?
Từ những quy định và phân tích tại Mục 1 thì xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu được quyền ưu tiên đi trước xe khác (trừ một số trường hợp) khi qua đường giao nhau.
Khi có tín hiệu của xe được quyền ưu tiên, người tham gia giao thông phải nhanh chóng giảm tốc độ, tránh hoặc dừng lại sát lề đường bên phải để nhường đường, không được gây cản trở xe được quyền ưu tiên.
Theo quy định Điều 3, Điều 8, Điều 15 Nghị định 109/2009/NĐ-CP về tín hiệu của xe được quyền ưu tiên và Điều 4 Thông tư liên tịch 04/2012/TTLT-BCA-BCT về thiết bị phát tín hiệu của xe được quyền ưu tiên thì xe cứu thương được hưởng quyền ưu tiên khi đảm bảo các yêu cầu sau:
– Xe được quyền ưu tiên chỉ được sử dụng tín hiệu ưu tiên khi đi làm nhiệm vụ; việc sử dụng tín hiệu ưu tiên của từng loại xe được quyền ưu tiên phải bảo đảm đúng quy định tại các Điều 4, 5, 6, 7, 8 và Điều 9 Nghị định 109/2009/NĐ-CP.
– Xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu (đang chở bệnh nhân cấp cứu hoặc đi đón bệnh nhân cấp cứu), phải được lắp đặt và có giấy phép sử dụng thiết bị phát tín hiệu của xe được quyền ưu tiên (còi, đèn ưu tiên) do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Theo quy định tại điểm b khoản 6 Điều 5; điểm c khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt:
– Không nhường đường hoặc gây cản trở xe được quyền ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ.
– Phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng.
– Tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng.
Như vậy, xe cứu thương có giấy phép sử dụng thiết bị phát tín hiệu của xe được quyền ưu tiên, đang đi làm nhiệm vụ cấp cứu, đang sử dụng tín hiệu ưu tiên và chứng minh được hành vi cố ý không nhường đường thì người điều khiển phương tiện sẽ phải bị xử phạt vi phạm hành chính lên đến 8 triệu đồng.
Đồng thời, người gây cản trở hoặc không nhường đường còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng.